Is een beroerte te voorkomen?

Beroertes komen vaak voor: elk jaar worden zo’n 46.000 Nederlanders getroffen door een beroerte. Een beroerte kan grote gevolgen hebben voor uw gezondheid. De Trombosestichting sprak daarom met dr. Ewoud van Dijk, neuroloog in het Nijmeegse Radboudumc. Hij is gespecialiseerd in de diagnose en behandeling van beroerte.

“Met een gezonde leefstijl kun je het risico op een herseninfarct, maar ook op een hartinfarct verlagen.”

Waar staat de term beroerte eigenlijk precies voor?

Een beroerte is een verzamelnaam voor twee aandoeningen: herseninfarcten en hersenbloedingen. De ziekten verschillen van elkaar, maar veroorzaken wel beide plotseling uitvalsverschijnselen. Denk dan bijvoorbeeld aan verlamming van één kant van het lichaam of een scheve mond en verstoorde spraak en taal. En een TIA – een Transient Ischemic Attack – lijkt op een herseninfarct, maar het verschil is dat een TIA van voorbijgaande aard is. De uitval herstelt geheel binnen een dag.

Verschil herseninfarct en hersenbloeding?

Een patiënt met een herseninfarct heeft een acute afsluiting van een hersenslagader. Deze afsluiting wordt veroorzaakt door een bloedstolsel, een trombus. Hierdoor komt er te weinig bloed in een deel van de hersenen, waardoor daar schade ontstaat. Heeft een patiënt een hersenbloeding, dan zit er een scheurtje in een hersenbloedvat. Op die manier komt bloed in de hersenen terecht en raken de hersenen beschadigd. Herseninfarcten komen trouwens veel vaker voor dan hersenbloedingen.

Is er een manier om een herseninfarct te voorkomen?

Bij het ontstaan van een herseninfarct spelen zaken als een hoge bloeddruk, roken, een hoog cholesterolgehalte en diabetes een rol. Ook speelt bij sommige patiënten mee dat hun directe familieleden hart- en vaatziekten op relatief jonge leeftijd hadden. Al deze risicofactoren kunnen slagaderverkalking en beschadiging van kleine bloedvaten in de hersenen veroorzaken. Zo’n beschadigde slagader is weer gevoelig voor trombose, waardoor je dus bijvoorbeeld een herseninfarct kan krijgen. Met een gezonde leefstijl kun je het risico op een hersen- maar ook hartinfarct verlagen.

Gezonde levensstijl

Daarmee bedoel ik: niet roken, gezonde voeding met weinig zout en onverzadigd vet, en voldoende lichaamsbeweging. Maar soms hebben mensen daarnaast ook medicijnen nodig om een te hoge bloeddruk of hoog cholesterol te behandelen. Via de huisarts kun je dit laten controleren. Verder zijn er nog andere risicofactoren voor een herseninfarct die je minder of niet door leefstijl kunt beïnvloeden. Voor ouderen is dat de hartritmestoornis boezemfibrilleren. Op jonge leeftijd zijn er diverse zeldzame oorzaken. Als arts schrijven we aan deze patiëntgroepen vaak verschillende soorten bloedverdunners voor. Dat gebeurt ook bij de mensen die een TIA hebben gehad. Zij hebben een duidelijk verhoogd risico op een herseninfarct.

Kun je een hersenbloeding voorkomen?

De allerbelangrijkste risicofactor voor hersenbloedingen is een hoge bloeddruk. Aan die risicofactor kan je vaak zelf wel wat doen, met name door niet te veel zout gebruiken en soms ook door medicijnen. Verder zijn op jongere leeftijd aangeboren bloedvatafwijkingen nog wel eens de oorzaak. En op oudere leeftijd komen hersenbloedingen relatief vaak voor door eiwitneerslag in de bloedvaten; we noemen dat amyloïde angiopathie. Dit laatste is op dit moment nog niet te voorkomen, daarvoor is meer onderzoek nodig. Ook bloedverdunners geven een hoger risico op hersenbloedingen.

Gevolgen van een beroerte

Een beroerte kan ernstige gevolgen hebben voor je gezondheid. Het kan leiden tot:

Verlamming en coördinatiestoornis;
Spraak- en taalstoornis
Stoornis in concentratie- en verstandelijke vermogens;
Uitval van de helft van het gezichtsveld;
Veranderingen in gedrag en persoonlijkheid.

Meer informatie over Trombose & Hersenen

In deze brochure leest u meer over:

✓ Verschillen tussen beroerte, TIA, CVA en herseninfarct
✓ Wat is een beroerte
✓ Oorzaak van trombose
✓ Symptomen van trombose
✓ Hoe herken je een trombose